Svetski dan izbeglica obeležavamo 20. juna sa velikom neizvešnošću za sudbine ogromnog broja migranata koji prolaze kroz našu zemlju, nezaštićeni od nasilja, diskriminacije, zloupotreba, maltretiranja i vređanja.

Maloletni migranti bez pratnje su jedna od najosetljivijih grupa. Prekršajni sudovi vode postupke protiv maloletnih migranata zbog ilegalnog prelaza, iako brojni međunarodni i evropski propisi ukazuju da maloletnici ne mogu biti lišeni slobode samo na osnovu toga što nemaju regulisan status migranta. Takođe, zabeleženi su i slučajevi kršenja zakonskih obaveza jer su postupci vođeni bez prisustva staratelja kao i bez prisustva prevodioca.

Maloletnici bez pratnje prinudno napuštaju svoje domove, što je dovoljan osnov za dobijanje međunarodne zaštite. Bez obzira na činjenicu da većina migranata ne želi da ostane u Srbiji, državni organi su dužni da obezbede zaštitu njihovih prava dok borave na našoj teritoriji, kao i da garantuju postupanje prema maloletnicima bez pratnje u skladu sa načelom zaštite najboljeg interesa deteta.

Statement by ChildPact

Ever since the beginning of the refugee crisis, the members of The Serbian Network of Organisations for Children of Serbia (NOCS) have been involved in activities aimed at helping and supporting children of migrants and refugees from Syria and other countries in the Middle East. Among them, there is a large number of children, with an escort or unaccompanied, who are especially sensitive and vulnerable. As the situation is becoming more complicated and uncertain, NOCS mapped potential partners that have the capacity to get engaged in new activities and that are already active in providing support to the children of refugees.

NOCS members conduct activities in Belgrade, in the south of the country in Presevo, in the north near Subotica, Horgos, Kanjiza and Sid.

Know How Center, SOS Children’s Villages Serbia, Udruženje građana Duga, Pomoć deci, Novosadski humanitarni centar NSHC, The Center for Youth Integration and Friends of Children of Serbia have involved volunteers who are collecting and participating in the distribution of humanitarian aid (packages, hygiene, food, water). They have formed mobile teams and are working with children in detention centers where special corners are formed for them. They are planning health assistance and support for children and families. Among NOCS members, there are also organizations that can train volunteers to work with children and refugees.

NVO Atina engaged in a comprehensive program of social inclusion of victims of trafficking and other forms of exploitation and can provide training for people who work in the field.

RROMA-ROTA, Somborski Education Center and Grupa za decu i mlade Indigo are also ready and planing to be involved in the activities with refugee children.

A network of partners in the field is being formed in order to assess the need for emergency relief and support and there is cooperation with national institutions and international donor organizations. In larger cities in Serbia, there are local networks against human trafficking which are becoming particularly important in this time of increased inflow of refugees, and in the situation where the risk of trafficking, abuse and exploitation is extremely high.

Parental associations in Belgrade, like Udruženje Roditelja, appeal for donation of baby slings and wraps. These are very important so that children would not get separated from their parents or caretakers during their stay and further travelings. They also allow parents to move their hands freely so that they can help their older children. Furthermore, there is a lack of food, water, shoes, backpacks, sleeping bags, raincoats (especially for children), baby wraps – slings, tents, hats, gloves, socks, as well as men’s and women’s shoes.

Praxis is engaged in protection monitoring, distribution of information on survival-related issues, provision of counselling and assistance to refugees in Serbia related to registration of intention to seek asylum in Serbia and access to humanitarian aid. Praxis team is available during working days from 12-14h at the Info Park (Belgrade) and has a hotline during weekends (with an Arabic speaker). In order to directly monitor the situation in the field, Praxis is performing intensive field visits to all current refugee crisis points throughout Serbia.

"According to Save the Children, during 2015, more than 25,000 refugee children have arrived to Serbia, including at least 5,754 unaccompanied minors (UAM). These minors avoid at all costs to be identified as UAMs, insisting that they are “traveling in a group with the aim of reuniting with their family in Germany”. Some of the children have been separated from their parents and families and are particularly at the risk of trafficking, abuse and exploitation", said Jasmina Mikovic, Praxis Deputy Director.

Bearing in mind the escalation and scope of the crisis, as well as the coming winter, The Serbian Network of Organizations for Children – NOCS makes an appeal for investing additional efforts in addressing the crisis at both the national and regional levels, pointing out that children are the most vulnerable and the most affected.

See the statement on Child Pact website here.

Statement by ChildPact

Ever since the beginning of the refugee crisis, the members of The Serbian Network of Organisations for Children of Serbia (NOCS) have been involved in activities aimed at helping and supporting children of migrants and refugees from Syria and other countries in the Middle East. Among them, there is a large number of children, with an escort or unaccompanied, who are especially sensitive and vulnerable. As the situation is becoming more complicated and uncertain, NOCS  mapped potential partners that have the capacity to get engaged in new activities and that are already active in providing support to the children of refugees.

NOCS members conduct activities in Belgrade, in the south of the country in Presevo, in the north near Subotica, Horgos, Kanjiza and Sid.

Know How Center, SOS Children’s Villages Serbia, Udruženje građana Duga, Pomoć deci, Novosadski humanitarni centar NSHC, The Center for Youth Integration and Friends of Children of Serbia have involved volunteers who are collecting and participating in the distribution of humanitarian aid (packages, hygiene, food, water). They have formed mobile teams and are working with children in detention centers where special corners are formed for them. They are planning health assistance and support for children and families. Among NOCS members, there are also organizations that can train volunteers to work with children and refugees.

NVO Atina engaged in a comprehensive program of social inclusion of victims of trafficking and other forms of exploitation and can provide training for people who work in the field.

RROMA-ROTA, Somborski Education Center and Grupa za decu i mlade Indigo  are also ready and planing to be involved in the activities with refugee children.

A network of partners in the field is being formed in order to assess the need for emergency relief and support and there is cooperation with national institutions and international donor organizations. In larger cities in Serbia, there are local networks against human trafficking which are becoming particularly important in this time of increased inflow of refugees, and in the situation where the risk of trafficking, abuse and exploitation is extremely high.

Parental associations in Belgrade, like Udruženje Roditelja, appeal for donation of baby slings and wraps. These are very important so that children would not get separated from their parents or caretakers during their stay and further travelings. They also allow parents to move their hands freely so that they can help their older children. Furthermore, there is a lack of food, water, shoes, backpacks, sleeping bags, raincoats (especially for children), baby wraps – slings, tents, hats, gloves, socks, as well as men’s and women’s shoes.

Praxis is engaged in protection monitoring, distribution of information on survival-related issues, provision of counselling and assistance to refugees in Serbia related to registration of intention to seek asylum in Serbia and access to humanitarian aid. Praxis team is available during working days from 12-14h at the Info Park (Belgrade) and has a hotline during weekends (with an Arabic speaker). In order to directly monitor the situation in the field, Praxis is performing intensive field visits to all current refugee crisis points throughout Serbia.

"According to Save the Children, during 2015, more than 25,000 refugee children have arrived to Serbia, including at least 5,754 unaccompanied minors (UAM). These minors avoid at all costs to be identified as UAMs, insisting that they are “traveling in a group with the aim of reuniting with their family in Germany”. Some of the children have been separated from their parents and families and are particularly at the risk of trafficking, abuse and exploitation", said Jasmina Mikovic, Praxis Deputy Director.

Bearing in mind the escalation and scope of the crisis, as well as the coming winter, The Serbian Network of Organizations for Children – NOCS makes an appeal for investing additional efforts in addressing the crisis at both the national and regional levels, pointing out that children are the most vulnerable and the most affected.

See the statement on Child Pact website here.

Nakon Praxisovog saopštenja Večernje novosti diskriminisale Rome, Novinska agencija Beta objavila je saopštenje u kome se navodi da je poverenica za zaštitu ravnopravnosti Brankica Janković saopštila je da je dnevni list Večernje novosti prekršio Zakon o zabrani diskriminacije objavljivanjem teksta pod naslovom "Užas u Smederevu: Rom obljubio devojčicu".

Pritužbu je poverenici podnela organizacija Praxis, a poverenica je u toku postupka zatražila mišljenje glavnog i odgovornog urednika dnevnog lista Večernje novosti, ali izjašnjenje na pritužbu nije dostavljeno.

"Stepen odgovornosti lista Večernje novosti je još veći, jer je u pitanju list s nacionalnim tiražom, koji se distribuira na teritoriji cele države i koji svojim tekstovima utiče na formiranje mišljenja javnog mnjenja, pa je zbog toga dužan da vodi računa o objavljivanju tekstova koji svojim sadržajem promovišu predrasude i podstiču neprijateljsko i uvredljivo okruženje za određene društvene grupe", navodi se u zaključku poverenice.

Poverenica za zaštitu ravnopravnosti preporučila je glavnom i odgovornom uredniku lista Večernje novosti da ubuduće ne objavljuje priloge koji su uznemirujući i ponižavajući prema romskoj nacionalnoj manjini i da vodi računa da u okviru svojih redovnih aktivnosti ne krši zakonske propise o zabrani diskriminacije.

Pročitajte vest na sajtu novinske agencije Beta: Novosti tekstom podstakle diskriminaciju

Balkan Magazin preneo je saopštenje Praxisa u kome se navodi da je Komisija za žalbe Saveta za štampu utvrdila da je dnevni list Večernje novosti povredio Kodeks novinara Srbije, zbog objavljivanja teksta pod naslovom "Razrešen zločin posle 14 godina – šrafcigerom ubili staricu" od 11. juna 2015. godine.

Pročitati vest objavljenu u Danasu: Usvojena žalba Praxisa
Pročitati saopštenje Praxisa: Večernje novosti povredile Kodeks novinara zbog diskriminacije Roma

Dvevni list Danas preneo je saopštenje Praxisa u kome se navodi da je Komisija za žalbe Saveta za štampu utvrdila da je dnevni list Večernje novosti povredio Kodeks novinara Srbije, zbog objavljivanja teksta pod naslovom "Razrešen zločin posle 14 godina – šrafcigerom ubili staricu" od 11. juna 2015. godine.

Komisija za žalbe Saveta za štampu postupala je po žalbi koju je podnela Koalicija protiv diskriminacije. Komisija je usvojila žalbu i odlučila da je Kodeks novinara Srbije povređen u delu u kome se navodi da se novinar mora suprotstaviti svima koji krše ljudska prava, kao i onaj u kome se kaže da novinar mora biti svestan opasnosti od diskriminacije koju mogu da šire mediji.

Pročitati vest objavljenu u Danasu: Usvojena žalba Praxisa
Pročitati saopštenje Praxisa: Večernje novosti povredile Kodeks novinara zbog diskriminacije Roma

Poverenica za zaštitu ravnopravnosti utvrdila je da je dnevni list Večernje novosti objavljivanjem teksta pod naslovom “Užas u Smederevu: Rom obljubio devojčicu” prekršio Zakon o zabrani diskriminacije. Navedeni tekst je objavljen u štampanom i elektronskom izdanju u martu 2015. godine.

U vezi sa navedenim tekstom, Praxis je podneo pritužbu poverenici za zaštitu ravnopravnosti, navodeći da nacionalna pripadnost osumnjičenog za izvršenje krivičnog dela ne sme biti napomenuta, osim ukoliko nije u neposrednoj vezi sa vrstom i prirodom izvršenog krivičnog dela. Takođe, navedeno je i da se ovim tekstom podstiče diskriminacija, mržnja i nasilje prema pripadnicima romske nacionalnosti. Podsećanja radi, istim povodom Praxis je, zajedno sa Stalnom konferencijom romskih udruženja građana SKRUG – Liga Roma, podneo žalbu Komisiji za žalbe Saveta za štampu. Komisija za žalbe usvojila je žalbu i donela odluku da je dnevni list Večernje novosti povredio Kodeks novinara Srbije, tačnije tačku 1. Odeljka IV po kojoj se novinar mora suprotstaviti svima koji krše ljudska prava ili se zalažu za bilo koju vrstu diskriminacije, govor mržnje i podsticanje nasilja i tačku 4. Odeljka V po kojoj novinar mora biti svestan opasnosti od diskriminacije koju mogu da šire mediji i da bi trebalo da učini sve da diskriminaciju izbegne.

Poverenica za zaštitu ravnopravnosti je sprovela postupak u cilju utvrđivanja pravno relevantnih činjenica, te je u toku postupka zatraženo mišljenje glavnog i odgovornog urednika dnevnog lista Večernje novosti, međutim izjašnjenje na pritužbu nije dostavljeno.

Poverenica za zaštitu ravnopravnosti podsetila je na profesionalne i etičke standarde koji se tiču podizanja ugleda novinarske profesije, promocije slobode mišljenja, govora i izražavanja. U mišljenju se dalje navodi da je "stepen odgovornosti lista Večernje novosti još veći, jer je u pitanju list sa nacionalnim tiražom, da se distribuira na teritoriji cele države, kao i da svojim tekstovima utiče na formiranje mišljenja javnog mnjenja, pa je zbog toga dužan da vodi računa o objavljivanju tekstova koji svojim sadržajem promovišu predrasude i podstiču neprijateljsko i uvredljivo okruženje za određene društvene grupe". Na kraju, poverenica je napomenula da su mediji "moćno sredstvo u širenju tolerancije, podsticanju prava na ravnopravnost i suzbijanju diskriminacije i da je uverena da je objavljivanje spornog teksta rezultat nedovoljnog poznavanja međunarodnih i domaćih standarda u oblasti ravnopravnosti. Ona je izrazila nadu i očekivanje da će Večernje novosti nastojati da kroz priloge koje objavljuju, razviju svest o ravnopravnosti nacionalnih manjina, posebno romske nacionalne manjine koja je veoma diskriminisana u našem društvu".

Poverenica za zaštitu ravnopravnosti preporučila je glavnom i odgovornom uredniku lista Večernje novosti da ubuduće ne objavljuje priloge koji su uznemirujući i ponižavajući prema romskoj nacionalnoj manjini i da vodi računa da u okviru svojih redovnih aktivnosti ne krši zakonske propise o zabrani diskriminacije.

Preuzmite: Pritužba Povereniku za zaštitu ravnopravnosti
                Mišljenje Poverenika za zaštitu ravnopravnosti

Saopštenje je objavljeno u sledećim medijima: Local Press
                                                                     NUNS
                                                                     Romaworld

Komisija za žalbe Saveta za štampu utvrdila je da je dnevni list Večernje novosti povredio Kodeks novinara Srbije, zbog objavljivanja teksta pod naslovom „Razrešen zločin posle 14 godina – šrafcigerom ubili staricu” od 11. juna 2015. godine.

Komisija za žalbe Saveta za štampu postupala je po žalbi koju je podnela Koalicija protiv diskriminacije, a koju čine Praxis, Centar za unapređivanje pravnih studija, Mreža odbora za ljudska prava - CHRIS mreža, Gayten-LGBT, Regionalni centar za manjine, Udruženje studenata sa hendikepom, Labris i Civil Rights Defenders. U žalbi je navedeno da nacionalna pripadnost okrivljenog ne sme biti napomenuta, osim ukoliko nije u neposrednoj vezi sa vrstom i prirodom izvršenog krivičnog dela. Podnosioci žalbe smatraju i da navedeni tekst podstiče na diskriminaciju, mržnju i nasilјe prema Romima i da se takvim izveštavanjem direktno doprinosi stvaranju i širenju mržnje prema pripadnicima romske nacionalnе mаnjinе.

Komisija za žalbe usvojila je žalbu i donela odluku da je dnevni list Večernje novosti povredio Kodeks novinara Srbije, tačnije tačku 1. Odeljka IV po kojoj se novinar mora suprotstaviti svima koji krše ljudska prava ili se zalažu za bilo koju vrstu diskriminacije, govor mržnje i podsticanje nasilja i tačku 4. Odeljka V po kojoj novinar mora biti svestan opasnosti od diskriminacije koju mogu da šire mediji i da bi trebalo da učini sve da diskriminaciju izbegne. Dnevnom listu Večenje novosti naloženo je da ovu odluku Komisije objavi u onlajn izdanju, najkasnije u roku od sedam dana.

U obrazloženju odluke navedeno je da je u skladu sa dosadašnjom praksom, Komisija za žalbe zaključila da je u Kodeksu jasno propisano da se u izveštajima o krivičnim delima, nacionalna, rasna, verska, ideološka i politička pripadnost, kao i seksualno opedeljenje, socijalni i bračni status osumnjičenih lica ili žrtava, pominju samo kada je to u neposrednoj vezi sa prirodom počinjenog krivičnog dela. U ovom slučaju nacionalna pripadnost uhapšenih nije ni u kakvoj vezi sa prirodom tog dela, pa nije bilo nikakvog razloga da se navodi da je reč o Romima. Isticanje te činjenice izazvalo je, međutim, govor mržnje u komentarima poput „Ma nisu to Romi, to su Cigani koji ubijaju Srbe i niko im ništa ne može“, koje su Novosti takođe objavile.

Komisija je podsetila i da je u aprilu ove godine već donela istu odluku, zbog gotovo identičnog slučaja i da, na žalost, Večenje novosti ponovo na isti način krše odredbe Kodeksa novinara koje se odnose na zabranu diskriminacije, govora mržnje i podsticanja na nasilje.

Više informacija o postupku dostupno je na linku.

Saopštenje objavljeno u sledećim medijima: Dnevni list Danas (FoNet)
BalkanMagazin (FoNet)

Komisija za žalbe Saveta za štampu je utvrdila, postupajući po žalbi Praxisa, da je dnevni list Informer povredio Kodeks novinara Srbije, povodom objavljivanja teksta „PAŽNJA! Sa migrantima stižu malarija, dečja paraliza i ptičji grip!“ od 1. jula 2015. godine.

Praxis je ukazao na to da naslov spornog teksta sadrži nedvosmilenu tvrdnju da sa migrantima stižu malarija, dečja paraliza i ptičji grip, iako u samom tekstu nema zvaničnih podataka o eventualnom povećanju zaraznih bolesti u Srbiji. Pored toga, sporni članak neopravdano unosi nemir i strah, s obzirom na to da se i naslovom antrfilea sugeriše da je “svaki kontakt sa migrantima opasan”.

Komisija za žalbe je konstatovala povredu Kodeksa novinara Srbije, tačnije tačku 2 Odeljka I - po kojoj novinar mora napraviti jasnu razliku između činjenica koje prenosi, komentara, pretpostavki i nagađanja; tačku 4 Odeljka V - po kojoj novinar mora biti svestan opasnosti od diskriminacije koju mogu da šire mediji i da bi trebalo da učini sve da izbegne diskriminaciju i tačku 8 Odeljka VI - po kojoj novinar ne sme među ljude unositi neopravdan strah.

Članovi Komisije zaključili su da je Informer pretpostavke epidemiologa, sagovornika u tekstu, predstavio kao činjenice. Ujedno su naveli da „označavanjem migranata kao prenosilaca ozbiljnih zaraznih bolesti, sa kojima je opasan svaki kontakt, Informer diskriminiše sve pripadnike populacije koja prolazi kroz našu zemlju, a prema kojoj već postoje određene predrasude“.

Odluka Saveta za štampu je važna, jer podseća na obavezu novinara/ki da se prilikom medijskog izveštavanja ne sme širiti neopravdan strah, podsticati na diskriminaciju, kao i obavezu da prave jasnu razliku između činjenica i pretpostavki.