Praxis je sproveo analizu stanja rodne ravnopravnosti u Smederevu, kao deo aktivnosti u okviru projekta „Seksualno i rodno zasnovano nasilje – aktivnosti u Srbiji“, finansiranog od strane Visokog komesarijata Ujedinjenih nacija za izbeglice (UNHCR), a koji za cilj ima prevenciju i suzbijanje rodno zasnovanog nasilja na teritoriji Republike Srbije.

Ciljevi analize su predstavljanje rodno sprecifičnih položaja i uloga koje građani i građanke Smedereva obavljaju u sferi javnog i privatnog života, utvrđivanje stavova građana i građanki Smedereva o rodnim ulogama, kao i utvrđivanje stepena opšte upoznatosti građana i građanki Smedereva sa politikama rodne ravnopravnosti, kako na nacionalnom,tako i na nivou grada Smedereva; sprovođenje rodne analize lokalnih politika grada Smedereva u oblastima unapređenja položaja izbeglica i interno raseljenih lica, Roma, mladih, socijalne zaštite, zapošljavanja i unapređenja položaja osoba sa invaliditetom; definisanje preporuka za razvijanje aktivne politike jednakih mogućnosti muškaraca i žena u svim oblastima društvenog života i realizaciju rodne ravnopravnosti u svim oblastima javnog i privatnog sektora na nivou grada Smedereva.

Analizi je prethodilo istraživanje o stavovima građana i građanki Smedereva o rodnoj ravnopravnosti koje je sproveo „SeConS“ u periodu od 1. marta do 15. aprila 2015. godine. Istraživanje je obuhvatilo 381 lice - 248 lica iz redova domicilne populacije i 133 lica iz populacije interno raseljenih lica. U istraživanju je učestvovalo 188 žena i 193 muškarca.

Rezultati istraživanja ukazuju da postoje značajne rodne nejednakosti koje se ispoljavaju u nizu aspekata, a pre svega u pogledu položaja i uloga koje građani i građanke obavljaju u svakodnevnom životu, kako u javnoj sferi (u oblastima obrazovanja, tržišta rada, političkoj participaciji, pristupu institucijama i društvenim mrežama), tako i  u  sferi privatnosti (sferi partnerskih i porodičnih odnosa). Istraživanje je takođe pokazalo da je učešće u različitim domenima javne sfere društvenog života često uslovljeno delovanjem mehanizama selekcije i  participacije koji su zasnovani na različitim vidovima diskriminacije po osnovu rodne pripadnosti i statusa interno raseljenog lica. Svega 6% ispitanika i ispitanica iz redova domicilne populacije bilo je izložen o nekom vidu diskriminacije. Sa druge strane, 22% ispitanika i ispitanica iz redova  interno raseljenih lica susrelo se sa nekim vidom diskriminacije u sferi javnog života. Diskriminacija se najčešće javlja u oblastima pristupa institucijama, u obrazovnom sistemu i na radnom mestu. Većina ispitanika i ispitanica iz poduzorka interno raseljenih lica (njih 62%) smatra da su žene češće nego muškarci žrtve diskriminacije u oblastima rada i zapošljavanja. Takođe, 61% ispitanika i ispitanica  ovog poduzorka smatra da je ženama ugrožen posao zbog porodičnih obaveza češće nego muškarcima. Posebno zabrinjava podatak da se ispitanici i ispitanice najčešće opredeljuju ili za to da slučajeve diskriminacije ne prijave ili da se za pomoć obrate osobama od poverenja, najčešće članovima porodice i prijateljima. Samo nekoliko pojedinaca odlučilo se da diskriminaciju prijavi nadležnom državnom telu za pitanja diskriminacije, dok se mali broj ispitanika i ispitanica opredelio da diskriminaciju na radnom mestu prijavi reprezentativnom sindikatu.

Analiza sadrži i preporuke koje pored monitoringa postojeće zakonske regulative u oblasti rodne ravnopravnosti, obuhvataju i promovisanje pozitivne i nestereotipne slike žene i muškaraca u medijima, razvijanje programa podrške samozapošljavanju žena i programa edukacije o zaštiti opšteg, a posebno reproduktivnog, zdravlja žena, unapređivanje zaštite žena žrtava nasilja u porodoci, promovisanje uloge muškarca i dečaka u ostvarivanju rodne ravnopravnosti, kao i afirmaciju upotrebe rodno senzitivnog jezika u pravnim i političkim aktima nadležnih institucija.

Preuzmite: Analiza stanja rodne ravnopravnosti u Smederevu