Praxis
Kad su podzakonski akti jači od Ustava, zakona i međunarodnih konvencija
Đeva ima 19 godina, ali je tek nedavno izvadila svoju prvu ličnu kartu. Do pre dve godine živela je sa roditeljima u Nišu, a onda je zasnovala vanbračnu zajednicu i preselila se u Kraljevo. Njeni roditelji nisu bili saglasni sa tom vezom i prekinuli su kontakt sa ćerkom. Odbili su i da učestvuju u postupku izdavanja njene lične karte. Đeva nikada nije posedovala ni zdravstvenu knjižicu.
U maju 2019. godine, Đeva se porodila u bolnici u Kraljevu i dobila je žensko dete – ćerku Sunitu. Zbog toga što nije posedovala ličnu kartu i zdravstvenu knjižicu, u bolnici su joj rekli da mora da na ime troškova porođaja plati 65.000 dinara. Od Đeve je traženo da plati ove troškove uprkos tome što se prema propisima o zdravstvenom osiguranju porođaj smatra hitnim slučajem i što bi troškovi trebalo da padnu na teret budžeta. Siromašna Đevina porodica nije mogla da plati toliki račun. Nakon izlaska iz porodilišta, u dva navrata su Đevi upućene opomene za plaćanje računa, ali pošto ona toliko novca nije imala, bolnica je izgleda ipak odustala od pokušaja naplate.
Brige oko plaćanja ovog računa nažalost nisu bili jedini, pa ni najveći problem koji je opterećivao Đevinu porodicu. Naime, pošto Đeva nije imala lične dokumente, nakon Sunitinog rođenja ona i suprug nisu mogli svoju ćerku da upišu u matične knjige. Tako je, naime, propisano podzakonskim aktima koji regulišu postupak prijave rođenja i upisa u matičnu knjigu rođenih: ako roditelji ne poseduju lične dokumente, dete ne može odmah nakon rođenja da se upiše u matične knjige. Iako akti više pravne snage – Ustav, zakon i međunarodne konvencije garantuju pravo na upis u MKR i na lično ime svakom detetu bez izuzetka i to odmah nakon rođenja, matičari se pridržavaju onoga što propisuju podzakonski akti i odbijaju da upišu decu čiji roditelji nemaju dokumente.
Sunita je tako ostala bez upisa u matičnu knjigu rođenih i bez zdravstvene knjižice, a njena porodica bez prava iz socijalnog osiguranja. Kada je Sunita bila bolesna, u domu zdravlja nisu hteli da je prime jer ne poseduje zdravstvenu knjižicu. Iz istog razloga nije primila ni sve potrebne vakcine.
Uz pomoć Praxisa, roditelji su pred centrom za socijalni rad pokrenuli postupak određivanja ličnog imena. To je postupak koji mora da se vodi u situacijama kada detetu nije određeno lično ime u roku od 30 dana od rođenja i koji bi centar za socijalni rad bio dužan da sprovede u svim slučajevima kada ime deteta nije upisano u matične knjige, pošto svako dete bez izuzetka ima pravo na lično ime. Nažalost, centar za socijani rad pred kojim je pokrenut postupak za Sunitu ovu obavezu nije poštovao, a istovremeno je ignorisao i uputstvo nadležnog ministarstva kojim je određeno da se i deci čije majke ne poseduju lične dokumente mora odrediti lično ime.
Tek kada je majka u junu ove godine uspela da pribavi ličnu kartu, centar za socijalni rad je sproveo postupak, nakon čega je izvršen i upis u matičnu knjigu rođenih. Međutim, ostala je činjenica da je Sunita morala biti upisana u matičnu knjigu rođeniih godinu dana ranije, da bolnica nije smela da od majke traži da plati troškove porođaja, da je Sunita trebalo na vreme da primi sve potrebne vakcine, a da je centar za socijalni rad bio dužan da joj odredi ime bez obzira na to da li joj majka poseduje dokumente.
Da bi se izbegle ovakve situacije, svakom detetu se mora omogućiti da bude upisano u matične knjige odmah nakon rođenja, kako to i nalažu Ustav, zakon i međunarodne konvencije. A da bi se to ostvarilo, potrebno je samo da se izmene podzakonski akti koji upis novorođene dece uslovljavaju time da roditelji poseduju lične dokumente. I preporuke koje je veliki broj međunarodnih tela uputio Srbiji u vezi sa ovim pitanjem, pokazuju da je trenutno stanje neodrživo i da se rešavanje problema više ne sme odlagati.
Praxis je podneo alternativni izveštaj Savetu za ljudska prava Ujedinjenih nacija
Praxis je Savetu za ljudska prava Ujedinjenih nacija podneo alternativni izveštaj o sprovođenju preporuka iz Univerzalnog periodičnog pregleda (UPR) za Srbiju.
U preporuci iz trećeg ciklusa Univerzalnog periodičnog pregleda (UPR) za Srbiju, navodi se da je neophodno omogućiti upis u matične knjige rođenih (MKR) svakom detetu rođenom u Srbiji, odmah nakon rođenja, bez diskriminacije i bez obzira na pravni status roditelja i bez obzira na to da li roditelji poseduju lične dokumente. Iako je Republika Srbija je podržala ovu preporuku, ona se i dalje ne primenjuje. Naime, deca čiji roditelji ne poseduju lične dokumente ne mogu da se upišu u matične knjige rođenih odmah nakon rođenja, već je potrebno pokrenuti komplikovane postupke koji neretko dugo traju, te se njihov upis u matične evidencije odlaže na duži period, tokom kojeg deca nemaju pristup mnogim pravima, kao što je pravo na zdravstvenu zaštitu i socijalnu pomoć. Takođe, usled nemogućnosti blagovremenog upisa u MKR, deca su izložena riziku od apatridije.
Uzrok ovog problema leži u podzakonskim aktima koji regulišu upis u matične knjige rođenih. Oni propisuju da su za upis deteta u matične evidencije potrebni izvodi iz MKR roditelja i njihovi lični dokumenti. Iako su navedeni podzakonski akti u suprotnosti sa ratifikovanim međunarodnim konvencijama i domaćim zakonodavstvom, oni i dalje regulišu postupak upisa u MKR, te se u Srbiji i dalje rađaju deca koja ovo pravo ne mogu da ostvarejer još uvek sve majke koje se porađaju ne poseduju lične dokumente. Takođe, Evropska komisija je u svojim izveštajima za 2019. i 2020. godinu pozvala Srbiju da izmeni sporne podzakonske akte, ne bi li svako dete moglo da ostvari pravo na upis u MKR odmah nakon rođenja.
Problem nemogućnosti upisa u matične evidencije pogađa skoro isključivo romsku populaciju u Srbiji, jednu od najugroženijih i najdiskiminisanijih kategorija stanovništva. Stoga je Praxis u ovom izveštaju uputio preporuku da Republika Srbija izmeni sporne podzakonske akte koji uslovljavaju upis dece u matične evidencije time da roditelji poseduju lične dokumente i sopstvene izvode iz MKR, i time omogući svakom detetu rođenom u Srbiji da ostvari svoje zakonom predviđeno pravo.
Praxis na panel diskusiji “Upoznaj, ne sudi!” u Leskovcu
Koordinatorka Programa za antidiskriminaciju i rodnu ravnopravnost, Marija Dražović, učestvovala je na panel diskusiji pod imenom “Upoznaj, ne sudi!”, održanoj u “Centru za stručno usavršavanje u obrazovanju”, u Leskovcu.
Ovo je bila treća u nizu panel diskusija u okviru kampanje čiji je cilj podizanje svesti o problemu diskriminacije Roma i podsticanje na adekvatno reagovanje i prevenciju. Nosilac kampanje je Ministarstvo za rad, zapošljavanjе, boračka i socijalna pitanja, a realizator Udružеnjе građana “Tеrnipе” uz podršku projekta Nemačke razvojne saradnje Inkluzija Roma i drugih marginalizovanih grupa u Srbiji, koji sprovodi Nеmačka organizacija za međunarodnu saradnju GIZ.
Marija Dražović je istakla da problem u sprečavanju i rešavanju problema segregacije u školama, poput škole „Petar Tasić“ u kojoj Romi čine 90 odsto đaka, leži u implementaciji zakona i mera koje postoje.
Vesti o događaju možete pročitati na portalima NIN i JUGpress.
Praxis učestvovao na virtuelnom događaju “Otvoreno o izvršenju - Kraljevo”, u organizaciji Centra za evropske politike
Tema diskusije je bila izvršni postupak i specifičnosti ovog postupka kad su u pitanju komunalne usluge, a na njoj je učestvovala i naša koleginica Marija Dražović. Dušan Protić iz Centra za evropske politike je moderirao sastankom, a događaj je za cilj imao da pojasni pravila izvršnog postupka naročito kada su u pitanju predmeti izvršenja potraživanja u oblasti komunalnih usluga. Kako prinudna naplata potraživanja u komunalnim i srodnim uslugama čini polovinu rada javnih izvršitelja, svrha otvorene diskusije je bila da približi kako u praksi funkioniše izvršni postupak, i kakva su prava, mogućnosti i obaveze građana u ovim slučajevima.
Tom prilikom smo podsetili da su, prema našem iskustvu, upravo najsiromašniji građani i građanke vrlo često dužnici u izvršnom postupku zbog dugova nastalih na osnovu pružanja komunalnih usluga i da najčešće ne postoje delotvorni mehanizmi za zaštitu njihovih prava već su prepušteni sami sebi. S druge strane, iskustava naših korisnika kada je reč o radu službi besplatne pravne pomoći su uglavnom negativna budući da se suočavaju sa preprekama već prilikom podnošenja zahteva za ostvarivanje prava na besplatnu pravnu pomoć. Lokalne službe besplatne pravne pomoći morale bi da se razvijaju u budućem periodu, da podižu sopstvene kapacitete kako bi obavljale posao koji im je delegiran, s obzirom da od kraja 2019. godine, kada je Zakon počeo da se primenjuje, one gotovo da ne funkcionišu. Osim toga, istakli smo značaj uloge civilnog sektora u podizanju svesti o temi izvršnog postupka ali i naglasili da se prostor za delovanje civilnog sektora na lokalnom nivou sve više sužava.
Naveli smo da često, kada je reč o komunalnim i srodnim uslugama, kao što su snabdevanje električnom energijom i telekomunikacijama, dolazi do prekida pružanja te usluge od strane poverioca kada se ne ispunjavaju obaveze, dok sa druge strane imamo nastavak pružanja komunalne usluge u drugim slučajevima, što rezultira u gomilanju dugova. Ustanovili smo da ne postoji adresa na koju građani mogu da se obrate i dobiju pravu informaciju o svojim pravima i na koji način mogu da ih ostvare. Kako bismo ilustrovali posledice neinformisanosti građana i krutih pravila izvršnog postupka, predstavili smo slučaj mnogih porodica koje su korisnici stanova za socijalno stanovanje u naselju Beranovac u Kraljevu kojima preti iseljenje zbog nagomilanih dugova zakupa.
Podsetili smo da i dalje postoji loša praksa kada je reč o prijavljivanju prebivališta jer se građani prijavljuju na adresama na kojima zaista ne žive. Ukazali smo da iza ovakve prakse neretko, bar kada su naše ciljne grupe u pitanju, stoje vrlo objektivni razlozi uzrokovani upravo lošom primenom propisa kojima se uređuje prijava prebivališta i boravišta. S druge strane, neuspešna dostava je jedan od najvećih izazova kada je reč o izvršnom postupku i neretko se pripisuje izbegavanju prijema od strane izvršnih dužnika, što ne bio bio slučaj kada bi građani imali informacije o pravnim posledicama, jer ukoliko građanin ne primi rešenje neće moći da koristi osnovno pravno sredstvo, odnosno prigovor. Zbog toga smo skrenuli pažnju da je, osim obezbeđivanja dosledne primene propisa kada je reč o prijavi prebivališta, veoma važno podizati svest građana o tome koliko je važno da podaci o njima koji se nalaze u službenim evidencijama budu ispravni i tačni, što podrazumeva ozbiljan posao jer je reč o vraćanju izgubljenog poverenja građana u institucije.
Istakli smo da iskustvo sa elektronskim servisima ne donosi mnogo koristi najugroženijim slojevima stanovništva jer veliki broj njih nema pristup internetu i komunikacionim sredstvima. Podsetili smo da je onima koji su na margini društva, potrebno omogućiti pristup informacijama o njihovim pravima na adekvatan način, jer postoje brojne prepreke u pristupu informacijama preko elektronskih servisa. Naveli smo da postoji velika nejednakost i da je potrebno identifikovati potrebe najosteljivijih grupa u Srbiji i odgovoriti na te potrebe inovativnim sredstvima.
Kao zaključak možemo navesti da je potrebno u buducem periodu uspostaviti i razvijati organizovaniji pritisak civilnog sektora i građana, jer su evropske integracije sve manje delotvorno sredstvo koje bi ubrzalo i učinilo reforme u Srbiji efikasnijim.
Pogledajte ceo događaj ovde.
On the Occasion of World Children's Day
Today, on World Children's Day, we would like to once again draw attention to the problem of child marriages, facing marginalized children in Serbia, particularly those in the Roma community.
According to the Multiple Indicator Cluster Survey for 2019 (MICS 6), conducted by the Republic Statistical Office, with the technical and financial support of UNICEF, the European Union, UNFPA, and the Government of the Republic of Serbia, some progress has been made regarding children in Roma settlements. Progress can be seen in the increased immunization coverage of children in Roma settlements, doubled rate of secondary school attendance among Roma girls, and reduced under-five and infant mortality, although this data is still significantly less favorable than the one regarding the general population.
However, a clear stagnation is noticeable in the area of child, early and forced marriages, although according to the sustainable development goals they are perceived as a harmful practice that should be eliminated by 2030. The MICS 6 survey indicates that the rate of child marriages among girls and young women from Roma settlements is still extremely high. That is to say, the percentage of women from Roma settlements aged 20-24 who got married before the age of 18 is 55.8%, while the percentage of women of the same age who got married before the age of 15 is 15.9%. The percentage of women aged 15-19 who are currently married or in an extramarital union is as high as 34.1%. By getting married early, children are deprived of their childhood, regular mental and physical development, schooling, and the opportunity to independently choose a partner in the future. As dropping out of school is both a cause and a consequence of child marriages, the risk of economic dependence and poverty is increased. At the same time, children are exposed to violence, the risk of statelessness, and the risk of economic and sexual exploitation.
Regarding the prevention of child marriages, this year, Praxis held a series of workshops with more than 200 primary school students in 9 municipalities across Serbia, with the aim of raising awareness about the harmfulness of this practice. "Let us spend our childhood in school, not looking after children!", "Take care of the children" are just some of the messages these children have addressed to the competent institutions and to the community.
Child marriage is a gross violation of the rights of the child, especially girls, and should be viewed as such. In order to prevent and eliminate this phenomenon, in addition to raising awareness, a greater and more active commitment of the state is necessary, as well as strengthened cooperation and proactive action of the competent institutions. The view that this harmful practice represents Roma culture and tradition must not be an excuse for disrespecting national and international laws, and especially, for preventing each child from reaching its full potential.
The European Network on Statelessness has launched a new and redesigned website
The European Network on Statelessness (ENS) has redesigned and launched a new website where you can find out about the issues facing stateless people in Europe. In addition, on their website, you can find resources from their library of 590 blogs, interviews & publications. Besides this, you can find out more about the activities of ENS and its membership. You can also get involved in the work of the European Network on Statelessness. Also, stateless persons can access legal advice and support on their new website.
More than 500,000 people living in Europe are stateless, which means that they are not recognized as citizens of any country. As a result, stateless people often find themselves stranded on the margins of society, with no rights and a sense of never belonging.
The European Network on Statelessness has 150 members, organizations, and individuals from 41 countries, including Praxis. Together, we are committed to ending statelessness and ensuring that everyone living in Europe without a nationality can access the rights they are entitled to under international law. ENS was established in 2012 as a coordinating body and expert resource for organisations and individuals working to promote the right to a nationality in Europe.
Find out more on www.statelessness.eu
Problemi u postupku prijave prebivališta kao još jedna prepreka u pristupu pravima
Slučaj Almire i njene porodice
U prethodnim tekstovima bilo je reči o nevidljivim generacijama, odnosno o čitavim pokolenjima ljudi čija činjenica rođenja nije upisana i koji su zbog toga lišeni osnovnih prava. U tim slučajevima, pravo na upis u matične evidencije ostvaruje se kroz postupke koji neretko dugo traju. Međutim, čak i kada to pravo steknu, ni tu nije kraj njihovim problemima, jer u procesu pribavljanja ličnih dokumenata nailaze na dodatne prepreke.
Naime, osobe koje su naknadno upisane u matične evidencije i zato prvi put podnose zahtev za prijavu prebivališta, odnosno za izdavanje lične karte, često budu upućene da te zahteve podnesu u policijskim upravama prema mestu svog rođenja. Ova praksa postoji uprkos tome što ta lica godinama ne žive u mestima rođenja, niti nameravaju da se tamo vrate, i bez obzira što u tim mestima ne poseduju nekretnine na čijim adresama bi prijavili prebivalište.
Samo jedna od mnogih priča sa ovakvim ishodom je i slučaj Almire koja je rođena na Kosovu 1988. godine. Almira je upisana je u matičnu knjigu rođenih nakon sprovedenog sudskog postupka utvrđivanja vremena i mesta rođenja 2020. godine. Početkom septembra iste godine, obratila se nadležnoj policijskoj stanici radi prijave prebivališta na adresi u Zemun polju, gde stanuje već 11 godina sa vanbračnim suprugom. Pritom, Almira na toj adresi živi sa dvoje maloletne dece, koju još uvek nije uspela da upiše u matičnu knjigu rođenih, jer ne poseduje ličnu kartu. Zajedno sa Almirom, u policijsku stanicu su došli svekar, koji je vlasnik nepokretnosti na kojoj prijavljuje prebivalište, kao i dva svedoka koji bi potvrdili njen identitet. Tom prilikom Almira je usmeno obaveštena da će joj prva lična karta biti izdata sa rokom trajanja od 2 godine, a da će joj prva sledeća biti izdata na 10 godina. Almira nije primila potvrdu o predatom zahtevu.
Policijski službenici su ubrzo nakon predaje zahteva izvršili terensku proveru tokom koje su Almiru zatekli na navedenoj adresi, i nakon toga, su njenog svekra i nju pozvali telefonom da ponovo dođu u policijsku stanicu. Prilikom te posete, Almiru su obavestili da ipak ne može da se prijavi na adresi na kojoj živi u Zemun polju, niti da pribavi prvu ličnu kartu u ovoj policijskoj stanici. Uputili su je da otputuje u Nišku Banju, gde se nalazi Policijska uprava za Prištinu, kako bi pribavila prvu ličnu kartu prema mestu svog rođenja.
Almirin suprug je nakon toga telefonom pozvao policijsku stanicu i objasnio da Almira ne poseduje imovinu na Kosovu na kojoj bi prijavila prebivalište, kao i da ne namerava da živi na Kosovu, već u Zemunu gde stanuje od zasnivanja njihove vanbračne zajednice. Međutim, rečeno mu je da njegova supruga prvu ličnu kartu mora izvaditi u Niškoj Banji, a da tek nakon toga može ponovo doći u tu policijsku stanicu radi prijave prebivališta jer se Almira ne nalazi u policijskom sistemu. S obzirom da se Almira pre više od 10 godina nastanila u Zemunu sa namerom da tu stalno živi, te da ovo mesto odavno predstavlja njeno mesto prebivališta, prijava prebivališta u bilo kom drugom gradu predstavljala bi kršenje zakona. Takođe, kako bi eventualni problem sa unošenjem podataka u policijski sistem morao da se reši službenim obraćanjem policijske stanicej policijskoj upravi za Prištinu, Almira se nije obraćala PU za Prištinu.
Ovakvo postupanje policijskih službenika nije usamljen slučaj. Osobe koje su naknadno upisane u matične evidencije i u drugim policijskim stanicama i upravama susretale su se sa sličnom praksom. Tako ljudi koji su mesecima ili godinama čekali da se okončaju postupci upisa u matične knjige, ponovo moraju da se suočavaju sa dugotrajnim i mukotrpnim postupcima. Pri tome, najčešće su ovi problemi izazvani nezakonitim postupanjem policijskih službenika, koji izbegavaju svoju nadležnost a građane upućuju da prebivalište prijavljuju u mestima u kojima odavno ne žive.
Posebno je zabrinjavajuće to što ova praksa pogađa građane koji pripadaju najugroženijim slojevima stanovništva i kojima ne samo da se ne pomaže da ostvare prava koja im po zakonu pripadaju, već se stiče utisak da se nastoji da im se što više oteža pokušaj da pribave lične dokumente i napokon steknu mogućnost da pristupe pravima koja su im oduvek bila uskraćena.
A whole year without fundamental rights
The case of one-year-old Jovana
Although ratified international conventions, the Constitution and the Family Law prescribe that every child must be registered immediately after birth, this is still not the right that every child in Serbia is able to exercise. Children who are not registered in birth registry book are left without the right to health care, while their parents are not able to apply for parental or child allowance. To the greatest extent, this problem affects the Roma community in Serbia, a marginalized part of the population who often live in extreme poverty. At the same time, the subsequent birth registration through administrative and court proceedings is, in most cases, a rather difficult and lengthy process. However, even when proceedings are initiated, it happens that the state authorities refuse to fulfil their legal obligation. This is exactly the case with Jovana, a child who has been waiting to access basic rights for a year now.
Jovana was born in October 2019 in a hospital in Belgrade. A year later, Jovana is still not registered in the birth registry. Due to that, she does not have possess a health card, while various forms of financial support, which are intended for families with children, are not available to her family.
Jovana's parents could not register her birth because her mother does not possess any personal documents. The reason for this problem lies in the bylaws that regulate the procedure of birth registration. According to these bylaws, parents need to provide their ID cards and birth certificate in order to register their child. In case the mother does not have these documents, the child cannot be registered immediately after birth, but it is instead necessary to conduct additional procedures, which delays the registration of the child for at least a few months.
Still, in some cases, even initiating these procedures does not guarantee that the child will be registered. In February 2020, the procedure for determining Jovana's personal name was initiated before the Social Welfare Centre in Belgrade. This procedure should be carried out in cases when a child’s personal name is not determined within 30 days of birth, which also happened to Jovana because her mother did not have an ID card. Since the right to a personal name is a right which is guaranteed to every child without exception, the Social Welfare Centre should bring a decision in this case determining child’s personal name, regardless of whether the parents possess personal documents or not. Also, a few years ago, the competent ministry issued an instruction for social welfare centres, in which it is stated that children whose mothers do not possess documents must have their personal name determined and which regulates what actions should be taken in such cases.
Unfortunately, in Jovana's case, even that was not enough: the employee of the Centre for Social Welfare, before which the procedure was initiated, told Jovana's mother that the procedure would be continued and completed only after she had obtained her own ID card. In addition, the registrar who was familiar with this case, told the parents that regardless of the outcome of the procedure before the Social Welfare Centre, the registration of the child would not be conducted until the mother had received her personal documents. In other words, the registrar said that, despite her duty to carry out the final decision of the Social Welfare Centre, she would refuse to enter Jovana’s name in the birth registry if the mother did not obtain an ID card.
However, it remains uncertain when Jovana's mother will manage to obtain an ID card. Her birth was never registered and she has never had any personal documents either. She was born in 1998 in Priština. Since her parents did not have personal documents at the time, they did not register her birth. Soon after she was born, Kosovo conflict started, and the family moved to Germany. Jovana's mother lived in this country until 2018, when she was returned to Serbia through the readmission procedure. Currently, the procedure for determination of date and place of her birth is conducted before a court in Belgrade. Following potential successful completion of the procedure, her birth and citizenship should be registered in the birth registry. Then, she would have to register her residence, after which she will finally be able to get an ID card. Only then can it be expected that the birth registration procedure for Jovana will be completed, unless the Social Welfare Centre and the Registry Office change their position and, instead, proceed in accordance with the law.
The case of Jovana's family is an insightful example of how important it is for every child to be registered immediately after birth. This problem is passed from generation to generation and if not solved in time, it may lead to an increasing number of people who are not registered in the birth registry and who are at risk of statelessness.
Nevertheless, this problem can be easily solved. It is enough to amend the bylaws that require the parents to possess personal documents in order to register their child’s birth. Also, it is imperative that the competent authorities in charge of these procedures consistently apply the regulations, all in the best interest of the child. According to the Article 7 of the Convention on the Rights of the Child, which was ratified by Serbia, "a child shall be registered immediately after birth and shall have the right from birth to a name". Unfortunately, Jovana has not been granted this right even a year after her birth.
European Commission calls on Serbia again to amend regulations preventing birth registration of children of undocumented parents
In the recently published Serbia 2020 Report, the European Commission reiterated that all births need to be registered immediately after children are born, regardless of their parents’ status. At the same time, the European Commission called on Serbia to amend the related implementing legislation.
The European Commission put forward this recommendation to Serbia in the last year's progress report, but the disputed provisions are still in effect. Thus, there are still new cases of children born in Serbia who cannot be registered in the birth registry book immediately after birth because their parents do not possess ID cards. Although UNICEF has taken the position that registration immediately after birth implies a period of a few days after birth, in Serbia, these children remain deprived of many rights in the first months, and sometimes in the first years of their lives, since these cannot be exercised without birth registration. These are, most often, Roma children, who generally encounter more difficulties in accessing rights and services than non-Roma children.
Serbia 2020 Report also highlights that the Law on Permanent and Temporary Residence of Citizens needs to be applied consistently to allow Roma IDPs living in informal settlements to obtain registered residence and access to basic socio-economic rights. Although the law stipulates that citizens who do not have a legal basis of housing must be allowed to register their residence at the addresses of social welfare centres, Praxis’ beneficiaries are increasingly facing problems with exercising this right, and, in some municipalities, it has become almost impossible to register residence at the address of a social welfare centre.
The European Commission also points to other problems faced by the members of the Roma national minority in Serbia. Thus, it is indicated that although child marriages are not common in the general population, almost 60% of girls from Roma settlements are married at an early age. It is also stated that there is still a very low coverage of Roma children in preschool education, that school drop-out rates remain high, that the percentage of those completing tertiary education is extremely low, and that the problem of segregation in education needs to be addressed.
Additionally, the report draws attention to the problems that Roma have in relation to employment, inadequate housing conditions, and states that, in terms of social and economic inclusion, Roma returnees under the readmission agreement are in a particularly difficult position.
In Belgrade, 15 October 2020
Beginning of the Project "Roma Equality through Increased Legal Access"
NGO Praxis, in cooperation with partner organizations Minority Rights Group Europe and Idetartozunk, Hungary, has launched a two-year project "Roma Equality through Increased Legal Access". The project is funded by the European Union, as part of the "Rights, Equality and Citizenship" Programme. The project is being implemented simultaneously in Serbia and Hungary.
The overall objective of the project is to promote and protect the rights of Roma victims of human rights violations and discrimination by raising society’s and stakeholders’ awareness, as well as by raising awareness about the individual responsibility to prevent and fight discrimination, while also enhancing implementation of non-discrimination legislation and empowering Roma to seek legal remedies.
This project will include a set of activities, starting with the baseline research with the aim to identify the diverse aspects of discrimination against the Roma, their attitudes to and experiences of access to justice mechanisms, legal practitioners’ knowledge of the anti-discrimination legislation, an analysis of local policies, and the participation of Roma in decision-making procedures.
After the research, a series of trainings will be organized for: legal practitioners, with the aim of strengthening their capacities in order to enable and encourage them to provide legal aid for Roma victims of discrimination; for members of Roma-led and non-Roma civil society organizations, on how to identify discrimination cases, where to refer Roma victims of discrimination, on how to conduct advocacy activities and involve Roma community members in decision-making procedures; for Roma mediators and activists, on how to identify discrimination cases, on the available protection mechanisms, including the mandate and competence of the Commissioner for Protection of Equality, as well as on modalities of involvement in decision-making processes.
The project also envisages the cooperation with activists at the local level to identify cases of discrimination, as well as to provide legal advice and legal aid to Roma victims of discrimination, including filing complaints with the Commissioner for Protection of Equality. All activities will be accompanied by advocacy activities, both at the national and international level, as well as the preparation of a final briefing, presenting the project findings, which will serve as a tool for further planning of advocacy activities in this field.
POPULAR TAGS
