„Šta će se desiti sa nama, šta će se desiti sa porodicama sa juga, sa decom, bolesnima i nepokretnima – ništa nismo mogli da čujemo.“ (jedan od stanovnika Belvila)

Organizacije za zaštitu ljudskih prava obaveštavaju javnost da će Grad Beograd sutra, 26. aprila 2012. godine u 6 časova ujutru otpočeti sa prinudnim iseljenjem romskih porodica koje stanuju u neformalnom naselju Belvil. Ovo prinudno iseljenje je sedamnaesto u nizu, u periodu malo dužem od dve godine, koje se sprovodi u suprotnosti sa međunarodnim standardima ljudskih prava koji obavezuju Republiku Srbiju.

Podsećanja radi, ovo prinudno iseljenje pratili su sledeći problemi i nepoštovanje standarda:

Odsustvo akcionog plana za sprovođenje iseljenja i netransparentno postupanje Grada Beograda
Grad Beograd nije izradio akcioni plan za iseljenje naselja Belvil, a stanovnicima naselja nisu pružene jasne informacije o lokacijama na koje se iseljavaju, uslovima života u alternativnom smeštaju niti o ostvarivanju drugih prava. Pored toga, gradska uprava je zabranila nevladinim organizacijama da prisustvuju javnom sastanku sa stanovnicima naselja i nezakonito odlaže da dostavi informacije o postupku iseljenja.

Odsustvo adekvatnih konsultacija sa stanovnicima naselja
Iako je bilo organizovano nekoliko informativnih sastanaka sa stanovnicima naselja, oni se ne mogu smatrati adekvatnim konsultacijama. Porodice koje stanuju u naselju nisu imale mogućnost da predlože alternative niti da u dijalogu sa Gradom Beogradom dobiju precizne informacije o lokaciji na koju se iseljavaju, alternativnom smeštaju koji im se nudi niti o drugim pravima koja im pripadaju.

Standardi za zatvorski smeštaj su adekvatniji od onih koje grad nudi stanovnicima Belvila
Prema propisima Republike Srbije čak je i zatvorski smeštaj adekvatniji od onog koji se nudi stanovnicima naselja Belvil. Naime, prema Zakonu o izvršenju krivičnih sankcija svakom osuđeniku pripada 4 kvadratna metra prostora dok se do šest članova jedne porodice iz Belvila smešta u metalne kontejnere koji imaju 15 metara kvadratnih.

Neadekvatne lokacije za alternativni smeštaj
Većina lokacija na koje se raseljavaju stanovnici Belvila je veoma udaljena od mesta na kojima rade, ostvaruju prava iz socijalne i zdravstvene zaštite ili im deca idu u školu. Pored toga ova naselja su prostorno segregirana i predstavljaju prostor koji je udaljen od ostatka sredine u kojoj stanuju a namenjen je isključivo za stanovanje Roma.

Odsustvo prava na adekvatan pravni lek
U procesu iseljenja stanovnici naselja nisu imali adekvatan pravni lek. Naime, žalbe na rešenja o rušenju ne odlažu izvršenje rešenja i ne predstavljaju nikakvu sigurnost da će porodice pre rušenja njihovih objekata imati mogućnost da dobiju zaštitu makar drugostepenog organa.

Odsustvo razumevanja inkluzije Roma od strane gradskih vlasti
Jedini model inkluzije koji Grad Beograd nudi Romima odnosi se na život u segregiranim kontejnerskim naseljima. Gradska uprava ne preduzima ništa kako bi poboljšala uslove stanovanja u neformalnim naseljima niti preduzima korake kako bi stanovnici ovih naselja mogli da ostvaruju osnovna ljudska prava. Romima iz kontejnerskih naselja preti iseljenje i iz ovog smeštaja ukoliko im deca ne idu redovno u školu ili ukoliko ne „usvoje pravila lepog ponašanja prema predstavnicima institucija Grada Beograda“.

Odsustvo aktivnosti organa Republike Srbije u pogledu priprema za sprovođenje iseljenja naselja Belvil
Vlasti Republike Srbije se nisu uključile u aktivnosti koje sprovodi Grad Beograd povodom prinudnog iseljenja naselja Belvil. Imajući u vidu da je Beograd do sada sproveo šesnaest prinudnih iseljenja neformalnih naselja kršeći međunarodne standarde ljudskih prava, Vlada Republike Srbije je bila dužna da spreči ovakvo postupanje. Ona je i dužna da u najkraćem roku stvori adekvatan pravni okvir koji bi regulisao način sprovođenja iseljenja neformalnih naselja.

Republika Srbija nema plan niti propise za rešavanje problema neformalnih naselja već se sva iseljenja sprovode nasumice, bez poštovanja ljudskih prava stanovnika neformalnih naselja i kriterijuma za obezbeđivnje adekvatnog smeštaja stanovnicma neformalnih naselja koji su najugroženija i najsiromašnija društvena grupa u Srbiji.

Najoštrije osuđujemo teška kršenja ljudskih prava stanovnika neformalnih naselja koja Grad Beograd sprovodi i pozivamo vlasti da hitno obustave ovakva postupanja koja se sprovode uz nepoštovanje ljudskog dostojanstva i u suprotnosti su sa dokumentima i preporukama međunarodih organizacija – pre svega Ujedinjenih nacija i Evropske unije.


Organizacije potpisnice saopštenja:

Praxis
Regionalni centar za manjine
Centar za prava manjina
Centar za unapređivanje pravnih studija
Žene u crnom
Inicijativa mladih za ljudska prava
Fond za humanitarno pravo
Komitet pravnika za ljudska prava - YUCOM