Od 15. februara 2009. godine isprava na osnovu koje interno raseljena lica sa Kosova ostvaruju prava iz zdravstvenog osiguranje je zdravstvena knjižica. To znači da filijale Republičkog zavoda za zdravstveno osiguranje (RZZO) na čijem području interno raseljena lica imaju privremeni boravak, umesto „Potvrda za korišćenje zdravstvene zaštite i drugih prava iz zdravstvenog osiguranja za privremeno raseljena lica iz AP KiM“ izdaju zdravstvene knjižice. Filijala overava zdravstvenu knjižicu na period od 6 meseci, dok su se potvrde overavale na period od 3 meseca.
Posle deset godina provedenih u raseljeništvu, interno raseljenim licima će biti omogućeno da ostavaruju prava iz zdravstvenog osiguranja na osnovu zdravstvene knjižice, ravnopravno sa ostalim građanima Srbije.
Nakon dva meseca od stupanja na snagu Uputstva Ministarstva zdravlja kojim se interno raseljenim licima to pravo omogućava, filijale RZZO-a su počele sa izdavanjem zdravstvenih knjižica. Prema informacijama dobijenim od RZZO-a, uz zahtev za izdavanje zdravstvene knjižice, potrebno je priložiti potvrdu za korišćenje zdravstvene zaštite i drugih prava iz zdravstvenog osiguranja za privremeno raseljena lica iz AP KiM, odnosno legitimaciju interno raseljenog lica ukoliko lice nema ovu potvrdu, prijavu boravka i ličnu kartu. U postupku izdavanja zdravstvene knjižice, iako osigurano lice poseduje navedene dokaze, nadležna filijala-ispostava RZZO-a je ovlašćena da zatraži i druge dokaze, ukoliko lice ispunjava uslove da bude osigurano po sopstvenom osnovu u skladu sa članom 17. Zakona o zdravstvenom osiguranju (npr. po osnovu zaposlenja, obavljanja samostalne delatnosti, sticanja penzije nakon raseljavanja i sl).
Lica koja nemaju prijavljeno boravište
U članu 22. Zakona o zdravstvenom osiguranju, izričito se navodi da lica romske nacionalnosti koja zbog tradicionalnog načina života nemaju stalno prebivalište, odnosno boravište, mogu biti korisnici zdravstvene zaštite. Nesumnjivo je da je zakonodavac imao nameru da toj kategoriji lica omogući pristup zdravstvenoj zaštiti. Ta odredba Zakona takođe se nesumnjivo može primeniti i na interno raseljena lica romske nacionalnosti koja nemaju stalno prebivalište, odnosno boravište.
Članom 6. Pravilnika o načinu i postupku ostvarivanja prava iz obaveznog zdravstvenog osiguranja, međutim, ukida se primena tog zakonskog pravila time što se kaže da je od osiguranika potrebno pribaviti ličnu izjavu da je u pitanju lice romske nacionalnosti, kao i njegovu prijavu boravka. Na taj način, licima koja nemaju prijavljen boravak, na primer zbog toga što žive u nelegalnom romskom naselju, što je često slučaj sa interno raseljenim Romima sa Kosova, zapravo se onemogućava pristup pravima iz zdravstvenog osiguranja, odnosno ostvarivanje zakonskog prava na korišćenje usluga zdravstvene zaštite.
Preuzmite dokument: Vest iz marta 2009. godine objavljena u Pravom odgovoru (strana 14)
